Trong tháng 7, Bộ Giao thông Vận tải đã trình Thủ tướng Chính phủ báo cáo nghiên cứu khả thi Cảng hàng không quốc tế Long Thắng và đề xuất 3 phương án đầu tư sân bay này.
Phương án đầu tiên là vận hành sân bay bằng cách sử dụng các nhà đầu tư vay vốn hỗ trợ phát triển chính thức. Phương thức này giúp các nhà đầu tư có được khoản vay rẻ hơn, nhưng hiện tại họ chỉ có thể nhận được vốn ODA từ Nhật Bản và Hàn Quốc thông qua các khoản vay của Chính phủ và sau đó là các khoản vay thương mại. Nhược điểm của phương án này là sẽ làm tăng nợ công và phải đưa tư vấn, nhà thầu xây dựng từ các bên cho vay.
Phương án thứ hai là trước hết giao vốn đầu tư của Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) cho công ty. Một công ty nhà nước sở hữu 95% cổ phần và quản lý 21 sân bay trên cả nước. Khoản đầu tư của ACV sẽ giúp nhà nước kiểm soát các tài sản chiến lược của đất nước, hoạt động tích cực và đảm bảo an toàn. Sự an toàn. Phương án này sẽ không làm tăng nợ công do không sử dụng vốn ODA, dự án có thể triển khai thiết kế kỹ thuật ngay, bắt đầu từ đầu năm 2021 và kết thúc vào năm 2025.
Phương án thứ ba là đấu thầu để lựa chọn nhà đầu tư Cảng hoạt động theo hình thức đối tác công tư (PPP) và vốn chủ sở hữu theo hình thức hợp đồng BOT. Ưu điểm của phương án này là do không sử dụng nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức nên nợ công không tăng, sau khi hết hạn hợp đồng BOT quốc gia sẽ nhận được thu nhập từ khai thác hàng hóa. Việc đấu thầu được đánh giá đảm bảo tính công bằng, minh bạch và tạo cơ hội cho các công ty đủ năng lực tham gia. Tuy nhiên, việc lựa chọn đấu thầu của nhà đầu tư sẽ khiến dự án chậm tiến độ khoảng 18 tháng, khó hoàn thành vào năm 2025.
Phối cảnh sân bay Long Thành: ACV
Theo Phó Tổng Giám đốc ACV Đỗ Tất Bình, việc sở hữu sân bay Long Thành theo phương án 2 sẽ có nhiều thuận lợi. Về góc độ pháp lý, Tổ chức Hàng không Quốc tế khuyến nghị giao nhà ga cho người khai thác để đảm bảo đồng bộ thông suốt. ACV luôn là đơn vị quản lý 21 cảng hàng không trên cả nước và là công ty cổ phần với 95,4% vốn nhà nước, Long Thành là nhà ga lớn nhất trong mạng lưới cảng hàng không quốc gia. Ban quản lý sân bay sẽ thiết lập kết nối đồng bộ với các sân bay khác.
Ông Bình cũng khẳng định ACV có hệ thống quản lý, vận hành cảng hàng không chuyên nghiệp và cam kết áp dụng các biện pháp thu xếp vốn tài chính kinh doanh tốt hơn. Hiện ACV đã tích lũy được 1 tỷ đô la Mỹ và sẽ tiếp tục tích lũy trong giai đoạn 2019 – 2025. Ước tính 1,5 tỷ đô la Mỹ còn lại sẽ được sử dụng để thực hiện dự án Sân bay Long Thành. Ông ACV sẽ chỉ chấp nhận cho vay một phần hoặc hợp tác với các đối tác khác để thực hiện các dự án đầu tư.
“Chúng tôi có thể đầu tư vào sân bay và kết nối sân bay với nhà ga để đảm bảo rằng sân bay được đồng bộ và đạt tiến độ khai thác.” Đỗ Tất Bình .
Trong báo cáo nghiên cứu khả thi, Bộ GTVT cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ và Ủy ban thẩm định quốc gia lựa chọn phương án LCA đề xuất để có thể bắt đầu thực hiện vào đầu năm 2021 và hoàn thành theo nghị quyết của Quốc hội vào năm 2025 .
Bộ GTVT cho biết ACV chưa triển khai dự án sân bay L Long Thành có quy mô tương tự, nhưng Bộ đã có kinh nghiệm thực hiện nhiều dự án riêng lẻ như xây dựng đường băng tại đảo Phú Quốc, sân bay Cần T; Nội Bài, Johor Bahru Yihe Đà Nẵng đầu tư bãi đỗ xe; tại dãy trong nhà T2, nhà ga mới T2 Johor Bahru đầu tư …
Điểm hạn chế khi ủy thác cho ACV đầu tư, khai thác Cảng hàng không Long Thành, trọng điểm của Sân bay Long Thành là các quy định của pháp luật đấu thầu khiến dự án có thể thực hiện được. Đấu thầu quốc tế. Hiện tại, Quốc hội có quyền trực tiếp cho phép ACV đầu tư và khai thác Sân bay Long Thành mà không cần thông qua đấu thầu cạnh tranh. Ngoài ra, nếu sân bay thực tế không thể hoạt động theo các chức năng được tính toán trong phương án tài chính thì phương án này có thể mang lại rủi ro tài chính cho nhà khai thác cảng. Hướng khác là ủy quyền cho ACV thành lập công ty mới để đầu tư và khai thác Cảng hàng không Long Thành với tỷ lệ vốn chính của ACV.
Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long bình luận về 3 phương án mà Bộ GTVT đưa ra, trước đây, chương trình cho vay hỗ trợ phát triển chính thức không chỉ kém hiệu quả do nợ công tăng mà chi phí dự án cũng tăng do nhiều ràng buộc. Chính phủ không nên “chọn hình thức đầu tư này”. Từ lâu, phương án đấu thầu được sử dụng để lựa chọn nhà đầu tư là hiệu quả và minh bạch nhất, nên được sử dụng trong các dự án lớn như sân bay quốc tế Long Thắng. Tuy nhiên, các cơ quan công quyền phải quy định hợp đồng chặt chẽ để đảm bảo chất lượng công trình và không được chỉ giá. Chuyên gia khuyên bạn nên cân nhắc kỹ lưỡng lựa chọnDo không có cạnh tranh nên ACV là nhà đầu tư xây dựng sân bay. Ông Ngô Trí Long phát biểu ý kiến.
Theo báo cáo nghiên cứu khả thi sân bay Long Thành, giai đoạn đầu sẽ đầu tư xây dựng đường băng và nhà ga hành khách với các thiết bị phụ trợ đồng bộ, đáp ứng 25 triệu hành khách / năm và nhà ga hành khách 1,2 triệu tấn hàng hóa. Tổng mức đầu tư giai đoạn 1 là 11.192 tỷ đồng (4,7 tỷ USD), dự kiến hoàn thành và đưa vào sử dụng vào năm 2025.
Giữa năm 2018, Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) và Công ty Cảng hàng không Việt Nam đã ký hợp đồng tư vấn liên danh JFV (Liên doanh Nhật-Pháp-Việt) để thực hiện giai đoạn 1 nghiên cứu khả thi.
Anh Duy